Nghiệp vụ kế toán là tập hợp các công việc liên quan đến việc ghi nhận, phản ánh và cung cấp thông tin về hoạt động tài chính, kinh tế của doanh nghiệp. Các công việc này được thực hiện bởi đội ngũ nhân viên kế toán có chuyên môn, dựa trên hệ thống pháp luật và quy định hiện hành.
Để hoạt động hiệu quả, bộ phận kế toán cần phải nắm được cách thức thực hiện những nghiệp vụ kế toán cơ bản như vai trò, phân loại, các loại nghiệp vụ kế toán… Đây là công việc mà bất kỳ bộ phận kế toán nào cũng phải thực hiện. Cùng Liên Việt tìm hiểu tất tần tật về nghiệp vụ này:
1 Vai trò quan trọng của nghiệp vụ kế toán
Các doanh nghiệp thường phải đối mặt với nhiều vấn đề tài chính, công nợ và lương trong quá trình vận hành công ty. Vì vậy, nghiệp vụ kế toán có vai trò quan trọng giúp xử lý các vấn đề một cách nhanh chóng và hiệu quả bao gồm:
- Cung cấp thông tin cho ban lãnh đạo doanh nghiệp: Giúp ban lãnh đạo nắm bắt tình hình tài chính, kinh tế,… một cách hợp lý và từ đó các ban lãnh đạo đưa ra những quyết định quản lý kịp thời và phù hợp để xây dựng doanh nghiệp phát triển theo hướng đúng đắn.
- Tuân thủ pháp luật: Nghiệp vụ kế toán cung cấp đầy đủ các thông tin về quy định thuế và đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ thuế như nộp thuế đúng hạn, thực hiện quy định liên quan đến khấu trừ thuế, đảm bảo tuân thủ và tránh vi phạm pháp luật.
- Quản lý tài sản: Đưa ra các biện pháp kịp thời giúp quản lý tài sản hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí. Đồng thời nghiệp vụ kế toán cũng đưa ra được những chiến lược quản lý tài sản hiệu quả như tái đầu tư, bảo trì, nâng cấp tài sản.
- Lập báo cáo tài chính: Cung cấp thông tin cho các bên liên quan đánh giá tình hình tài chính, kinh tế của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính tuân thủ các chuẩn mực kế toán và quy định pháp luật nhằm đảm bảo tính minh bạch và tin cậy của thông tin.
2 5 nghiệp vụ kế toán phổ biến
Hiện nay nghiệp vụ kế toán có 5 loại, bao gồm:
Kế toán mua hàng
Đây là nghiệp vụ kế toán cơ bản trong các doanh nghiệp liên quan đến hoạt động thu mua nguyên vật liệu, hàng hóa nhằm mục đích sản xuất và kinh doanh thương mại. Nhiệm vụ của nghiệp vụ kế toán mua hàng bao gồm:
- Ghi nhận hóa đơn mua hàng: Thực hiện ghi chép hóa đơn mua hàng vào sổ sách kế toán theo quy định. Điều này giúp các doanh nghiệp tạo ra một bản ghi chính xác về giao dịch mua hàng của doanh nghiệp.
- Hạch toán chi phí mua hàng: Hạch toán chi phí mua hàng vào các tài khoản kế toán phù hợp. Thực hiện quản lý hạch toán bằng cách ghi nợ tài khoản tương ứng với chi phí mua hàng và ghi nợ/có theo phương thức thanh toán phù hợp.
- Kiểm soát hàng tồn kho: Theo dõi, quản lý hàng tồn kho để đảm bảo an toàn, hiệu quả.
Kế toán bán hàng
Nghiệp vụ kế toán bán hàng được coi là một trong những nghiệp vụ cơ bản giúp doanh nghiệp quản lý, thống kê, ghi chép và lập các báo cáo tất cả các công việc liên quan đến hoạt động bán hàng. Mặc dù mỗi doanh nghiệp sẽ có những yêu cầu khác nhau nhưng về cơ bản, nhiệm vụ của nghiệp vụ kế toán bán hàng bao gồm:
- Ghi nhận hóa đơn bán hàng: Thường xuyên cập nhật hoá đơn bán hàng hàng hoá/ dịch vụ theo đúng quy định. Điều này tạo ra một bản ghi chính xác về các giao dịch bán hàng của doanh nghiệp.
- Hạch toán doanh thu bán hàng: Sau khi ghi nhận hóa đơn bán hàng, quản lý cần thực hiện hạch toán doanh thu bán hàng vào các tài khoản kế toán phù hợp.
- Quản lý công nợ khách hàng: Để đảm bảo thu hồi kịp thời và hiệu quả của công nợ khách hàng, nghiệp vụ kế toán cần thực hiện các hoạt động như theo dõi công nợ, gửi thông báo thanh toán, xử lý công nợ quá hạn, đánh giá rủi ro công nợ và cập nhật sổ công nợ theo quy định.
Kế toán bán hàng có những nhiệm vụ bao gồm ghi nhận hóa đơn, hạch toán doanh thu và quản lý công nợ
Kế toán thuế
Kê khai và nộp thuế là những hoạt động bắt buộc đối với mỗi doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động kinh doanh trên thị trường. Những công việc liên quan đến lĩnh vực thuế sẽ do nhân viên có nghiệp vụ kế toán thuế đảm nhiệm bao gồm các công việc như:
- Kê khai thuế: Doanh nghiệp cần thực hiện kê khai các khoản thuế phát sinh theo quy định của pháp luật thuế.
- Nộp thuế: Sau quá trình kê khai thuế, doanh nghiệp cần thực hiện nộp thuế đầy đủ, đúng thời hạn cho ngân sách nhà nước. Quy định về thời hạn và phương thức nộp thuế khác nhau tùy loại thuế và quy định của cơ quan thuế.
- Thanh toán thuế: Doanh nghiệp cần thực hiện thanh toán thuế bằng các phương thức theo quy định của pháp luật. Quy định về phương thức thanh toán có thể khác nhau tùy theo quy định của cơ quan thuế và các quy định pháp luật tài chính.
Kế toán lương
Nghiệp vụ kế toán lương là một trong những nghiệp vụ kế toán rất quan trọng liên quan trực tiếp đến lợi ích của toàn bộ nhân viên trong doanh nghiệp. Những nhiệm vụ và nghiệp vụ kế toán lương tiến hành các công việc như:
- Lập bảng lương: Doanh nghiệp cần lập bảng lương cho nhân viên theo quy định của pháp luật lao động. Bảng lương cần ghi rõ những khoản thu nhập và các phụ cấp, bảo hiểm xã hội, thuế thu nhập cá nhân và các khoản khấu trừ khác.
- Hạch toán chi phí lương: Sau khi lập bảng lương, doanh nghiệp cần thực hiện hạch toán chi phí lương vào các tài khoản kế toán phù hợp.
- Thanh toán lương: Doanh nghiệp cần thực hiện thanh toán lương cho nhân viên đúng hạn theo quy định của pháp luật và hợp đồng lao động.
Kế toán tài sản cố định
Nghiệp vụ kế toán tài sản cố định là quá trình ghi nhận và quản lý những tài sản dài hạn của doanh nghiệp. Kế toán tài sản cố định sẽ có những nhiệm vụ bao gồm:
- Ghi nhận tài sản cố định: Những tài sản cố định của doanh nghiệp cần được ghi chép vào sổ kế toán theo quy định bao gồm giá trị mua, ngày mua, số lượng,…
- Hạch toán khấu hao tài sản cố định: Tài sản cố định thường trải qua quá trình khấu hao theo thời gian. Các nhân viên kế toán tài sản cố định cần hạch toán khấu hao tài sản cố định để phản ánh việc giảm giá trị của tài sản theo thời gian.
- Quản lý tài sản cố định: Đánh dấu và ghi nhận thông tin chi tiết về tài sản cố định, Thực hiện kiểm kê định kỳ, cập nhật thông tin chi tiết, theo dõi sự di chuyển, sửa chữa, bảo trì và thanh lý tài sản cố định.
Nghiệp vụ kế toán tài sản cố định giúp ghi nhận tài sản của doanh nghiệp vào sổ ghi chép kế toán
3 5 Kỹ năng cần thiết cho người làm nghiệp vụ kế toán
Khi ai làm việc ở vị trí kế toán này, ai cũng muốn có thể hoàn thành tốt công việc và giúp ích cho tổ chức. Để trở thành một nhân viên kế toán giỏi, bạn cần học nghiệp vụ kế toán và trang bị cho mình những kỹ năng sau:
- Kiến thức chuyên môn về kế toán: Nắm vững hệ thống pháp luật và quy định liên quan đến kế toán, thuế và tài chính. Hiểu rõ nguyên tắc kế toán, phương pháp hạch toán và hệ thống tài khoản kế toán.
- Kỹ năng tin học: Sử dụng thành thạo các phần mềm kế toán phổ biến như Misa, KMS, HKT hoặc các phần mềm kế toán khác. Kỹ năng tin học giúp người làm nghiệp vụ kế toán xử lý dữ liệu kế toán một cách hiệu quả và nhanh chóng.
- Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp hiệu quả để thu thập thông tin từ các bên liên quan, giải thích các vấn đề kế toán và làm việc nhóm. Kỹ năng giao tiếp giúp người làm nghiệp vụ kế toán truyền đạt thông tin một cách rõ ràng và hiểu rõ yêu cầu và thông tin từ đồng nghiệp, khách hàng, và cấp quản lý.
- Kỹ năng tư duy logic và phân tích: Phân tích các số liệu kế toán, báo cáo tài chính để đánh giá tình hình tài chính, kinh tế của doanh nghiệp. Kỹ năng tư duy logic và phân tích giúp người làm nghiệp vụ kế toán hiểu và đưa ra nhận định chính xác về báo cáo tài chính và các vấn đề kế toán phát sinh.
- Kỹ năng cập nhật kiến thức: Luôn cập nhật những thay đổi về hệ thống pháp luật, quy định liên quan đến kế toán và thuế. Kế toán là một lĩnh vực có sự thay đổi liên tục, do đó, người làm nghiệp vụ kế toán cần cập nhật kiến thức để đảm bảo tuân thủ các quy định mới nhất và áp dụng chính xác vào công việc của mình.
Sở hữu những kỹ năng cần thiết giúp nhân viên thực hiện đầy đủ các công việc của nghiệp vụ kế toán chuyên nghiệp
Bài viết trên đã giúp bạn đọc giải thích chi tiết từ A đến Z về nghiệp vụ kế toán về những công việc cần phải thực hiện. Đây cũng chính là cơ sở để doanh nghiệp thực hiện quyết toán thuế vào mỗi cuối năm kinh doanh. Vì đó mà các nghiệp vụ cơ bản của kế toán cần được thực hiện kỹ lưỡng và chính xác sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động đúng quy định. Đừng quên theo dõi Liên Việt cập nhật những thông tin về nghiệp vụ trong các lĩnh vực khác nhé.