Thẩm định giá doanh nghiệp là việc đo lường giá trị của doanh nghiệp hay lợi ích của nó nhằm một mục đích nhất định bằng cách sử dụng các phương pháp thẩm định giá phù hợp. Tiến hành thẩm định giá trị doanh nghiệp giúp cung cấp những thông tin quan trọng cho việc phân tích, đánh giá trước khi đưa ra các quyết định về kinh doanh/tài chính có liên quan đến tổ chức đó. Sau đây là những thông tin cụ thể về mục đích, phương pháp cũng như quy trình thẩm định giá một doanh nghiệp.
1 Mục đích hoạt động thẩm định giá doanh nghiệp
Việc thẩm định giá doanh nghiệp có vai trò đặc biệt trong quan trọng nhằm làm rõ tình hình hoạt động hiện tại cũng như tiềm năng kinh doanh trong tương lai của một đơn vị. Quá trình thẩm định giúp làm rõ các thông tin về quy mô vốn điều lệ, cơ cấu vốn số, số lượng cổ phần bán ra, phần vốn Nhà nước nắm giữ, v.v.
Thực hiện thẩm định giá trị doanh nghiệp thường phục vụ cho các mục đích chủ yếu sau:
- Mua bán, sáp nhập, liên doanh liên kết, thanh lý doanh nghiệp: Giúp xác định giá trị hợp lý của doanh nghiệp, đảm bảo lợi ích cho các bên trong quá trình mua bán, sáp nhập, liên kết, v.v.
- Đầu tư, góp vốn, mua bán chứng khoán của doanh nghiệp: Giúp nhà đầu tư đánh giá tiềm năng sinh lời của doanh nghiệp trước khi ra quyết định đầu tư.
- Cổ phần hóa, niêm yết chứng khoán trên thị trường chứng khoán: Giúp xác định giá trị của doanh nghiệp để chào bán cổ phiếu ra công chúng.
- Vay vốn đầu tư kinh doanh: Giúp doanh nghiệp chứng minh năng lực tài chính để vay vốn từ ngân hàng, thu hút các nguồn đầu tư và hợp tác kinh doanh.
- Thuế: Giúp xác định giá trị tài sản của doanh nghiệp để tính thuế theo quy định pháp luật.
Giải quyết, xử lý tranh chấp: Giúp xác định giá trị tài sản của doanh nghiệp để giải quyết tranh chấp giữa các bên liên quan.
2 Phương pháp thẩm định giá doanh nghiệp
Tùy từng loại hình kinh doanh, mục đích, cơ sở dữ liệu mà thẩm định viên sẽ áp dụng các phương pháp thẩm định giá trị doanh nghiệp phù hợp nhất. Có nhiều phương pháp thẩm định giá doanh nghiệp khác nhau, nhưng phổ biến nhất là:
- Phương pháp chiết khấu dòng tiền tự do (DCF): Dự tính dòng tiền tự do trong tương lai của doanh nghiệp và sử dụng tỷ lệ chiết khấu thích hợp để xác định giá trị hiện tại của dòng tiền thu nhập đó. Để định giá theo phương pháp DCF, bạn cần có thông tin chi tiết về dự án hoặc khoản đầu tư bao gồm dự toán doanh thu, chi phí và dòng tiền tương lai.
- Phương pháp tỷ số thị trường: So sánh doanh nghiệp cần thẩm định giá với các doanh nghiệp tương tự đã được giao dịch gần đây trên thị trường. Doanh nghiệp so sánh phải tương tự với doanh nghiệp đang thẩm định về các yếu tố: ngành nghề kinh doanh chính, các rủi ro kinh doanh, rủi ro tài chính, các tỷ số tài chính.
- Phương pháp giá trị tài sản ròng (NAV): Xác định giá trị của doanh nghiệp bằng cách cộng giá trị của tài sản của doanh nghiệp với giá trị của các khoản đầu tư của doanh nghiệp và trừ đi các khoản nợ phải trả. Phương pháp NAV thường được sử dụng để đánh giá khả năng tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể.
- Phương pháp lợi nhuận dự kiến: Dựa trên lợi nhuận dự kiến của doanh nghiệp trong tương lai để xác định giá trị của doanh nghiệp đó.
Tham khảo thêm: Thông tư số 28/2021/TT-BTC ngày 27 tháng 4 năm 2021 về Ban hành tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 12.
3 Quy trình thẩm định giá doanh nghiệp
Thực hiện định giá doanh nghiệp bắt đầu từ khâu tiếp nhận thông tin đến khi ra phát hành chứng thư và báo cáo thẩm định giá chi tiết. Cụ thể, quy trình thẩm định giá doanh nghiệp bao gồm các bước sau:
- Xác định mục đích và phạm vi thẩm định giá: Xác định mục đích của việc thẩm định giá, các thông tin cần thu thập và phương pháp thẩm định giá phù hợp.
- Thu thập thông tin: Thu thập thông tin về doanh nghiệp cần thẩm định giá, bao gồm thông tin về tài chính, hoạt động kinh doanh, thị trường, v.v.
- Phân tích thông tin: Phân tích thông tin thu thập được để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị của doanh nghiệp.
- Áp dụng phương pháp thẩm định giá: Áp dụng phương pháp thẩm định giá đã lựa chọn để tính toán, xác định giá trị của doanh nghiệp.
- Lập báo cáo kết quả thẩm định giá: Lập báo cáo kết quả thẩm định giá bao gồm đầy đủ các thông tin về mục đích, phạm vi, phương pháp thẩm định giá, kết quả thẩm định giá, v.v.
Lưu ý:
- Thẩm định giá doanh nghiệp là một công việc phức tạp đòi hỏi trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao.
- Quá trình thẩm định phải căn cứ trên các cơ sở pháp lý, tài liệu thu thập và mục đích việc thẩm định để đưa ra phương pháp thẩm định giá phù hợp.
- Nhà thẩm định giá phải tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động thẩm định giá.
Tóm lại, định giá doanh nghiệp là hoạt động đánh giá lại toàn bộ giá trị tài sản bao gồm: tài sản hữu hình, tài sản vô hình, tài sản tài chính xét trên tổng giá trị của doanh nghiệp. Đây là công việc rất phức tạp, được thực hiện bởi các thẩm định viên có chuyên môn sâu trong lĩnh vực thẩm định giá tài sản. Mong rằng những thông tin mà Liên Việt đã cung cấp có thể giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về mục đích, phương pháp cũng như quy trình thẩm định giá doanh nghiệp.
