Kế toán quản trị là một trong những vị trí giữ vai trò quan trọng trong việc chi phối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Những thông tin mà kế toán quản trị cung cấp hỗ trợ nhà quản trị đưa ra quyết định đúng đắn và phù hợp với kế hoạch phát triển công ty trong tương lai. Vậy kế toán quản trị là gì? Vai trò, nhiệm vụ và những kỹ năng cần có của ngành này ra sao? Cùng Liên Việt tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Khái niệm về kế toán quản trị
Kế toán quản trị là quá trình thu thập, cung cấp thông tin tài chính và nguồn lực cho các quản lý trong việc đưa ra quyết định ngắn hạn, dài hạn. Điều này hỗ trợ doanh nghiệp theo đuổi mục tiêu, kiểm soát hiệu quả các hoạt động kinh doanh bằng cách xác định, đo lường, diễn giải và truyền đạt đầy đủ thông tin đến các nhà quản lý.
Đây là một nhánh mới của ngành kế toán được ra đời trong khoảng hơn 15 năm trở lại đây và dần trở thành xu thế mới của ngành kế toán hiện đại. Những thông tin mà vị trí này cung cấp không phải đơn giản là thông tin tài chính đơn thuần mà trước khi cung cấp thông tin, những người giữ vai trò này cần biết rõ mục đích của những thông tin đó.
Vai trò và chức năng của kế toán quản trị với doanh nghiệp
Không chỉ đơn thuần là một bộ phận thuần túy về phân tích số liệu mà kế toán quản trị còn đóng vai trò như một “bộ não” trong quá trình điều hành doanh nghiệp. Những người nắm giữ vai trò này giúp đưa ra những thông tin chính xác, kịp thời, có chiều sâu giúp vận hành và phát triển doanh nghiệp trong tương lai.
Hỗ trợ lập kế hoạch và báo cáo
Thông qua việc lập kế hoạch bao gồm ngân sách, dự báo doanh thu, chi phí, kế toán quản trị giúp doanh nghiệp xác định được mục tiêu và phân bổ tài nguyên hợp lý, từ đó kiểm soát hiệu quả các hoạt động. Báo cáo quản lý chi tiết mang đến cái nhìn tổng quan về tình hình kinh doanh, giúp ban lãnh đạo nắm bắt kịp thời các cơ hội và rủi ro.
Kiểm soát chi phí hoạt động
Một trong những chức năng quan trọng của kế toán quản trị là kiểm soát chi phí. Bằng cách phân tích chi tiết các loại chi phí, so sánh chi phí thực tế với chi phí dự kiến, kế toán quản trị giúp doanh nghiệp xác định những khoản chi phí không cần thiết, từ đó tìm ra các giải pháp để cắt giảm chi phí và tăng lợi nhuận.
Tổ chức điều hành
Kế toán quản trị góp phần vào việc tổ chức và điều hành doanh nghiệp hiệu quả. Thông qua việc phân quyền và trách nhiệm, đánh giá hiệu suất làm việc, kế toán quản trị tạo động lực cho nhân viên và giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu chung.
Phân tích và đưa ra quyết định
Dựa trên các số liệu tài chính và phi tài chính, kế toán quản trị tiến hành phân tích để hỗ trợ ban lãnh đạo đưa ra các quyết định kinh doanh quan trọng. Ví dụ, phân tích điểm hòa vốn giúp doanh nghiệp xác định mức sản lượng cần đạt để hòa vốn, phân tích biên lợi nhuận giúp doanh nghiệp lựa chọn sản phẩm có lợi nhuận cao.
Công việc của một kế toán quản trị
Nhân viên kế toán quản trị nắm giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp. Để có cái nhìn rõ hơn về vị trí này, thì bạn phải nắm rõ công việc của một kế toán quản trị bao gồm:
Thu thập và phân tích dữ liệu tài chính
Thu thập và phân tích dữ liệu tài chính đóng vai trò quan trọng nhất của một kế toán quản trị bao gồm các công việc thu nhập và phân tích dữ liệu tài chính. Những công việc này bao gồm việc tổng hợp thông tin từ các nguồn khác nhau như sổ sách kế toán, hóa đơn, báo cáo bán hàng, báo cáo sản xuất… Sau đó, dữ liệu sẽ được phân tích kỹ lưỡng để tìm ra các xu hướng, so sánh hiệu suất và đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Lập kế hoạch và lập ngân sách
Dựa trên kết quả phân tích dữ liệu, kế toán quản trị sẽ tham gia vào quá trình lập kế hoạch và ngân sách cho doanh nghiệp. Công việc này bao gồm việc xây dựng các mục tiêu tài chính, phân bổ ngân sách cho các hoạt động khác nhau và dự báo tình hình kinh doanh trong tương lai. Một kế hoạch tài chính chi tiết sẽ giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả và đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Quản lý chi phí
Quản lý chi phí bao gồm các công việc như phân tích chi phí theo từng hạng mục, so sánh chi phí thực tế với chi phí dự kiến và tìm ra các biện pháp để giảm thiểu chi phí không cần thiết. Một kế toán quản trị giỏi sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, tăng lợi nhuận và nâng cao hiệu quả hoạt động.
Đánh giá hiệu quả hoạt động
Kế toán quản trị chịu trách nhiệm đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Công việc này bao gồm việc so sánh kết quả thực tế với kế hoạch đã đề ra, phân tích nguyên nhân của sự chênh lệch và đề xuất các giải pháp cải tiến. Bằng cách đánh giá hiệu quả hoạt động một cách thường xuyên, doanh nghiệp có thể kịp thời phát hiện và khắc phục các vấn đề, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh.
Hỗ trợ ra quyết định
Kế toán quản trị đóng vai trò quan trọng trong quá trình ra quyết định kinh doanh quan trọng của nhà quản trị. Bằng cách cung cấp thông tin tài chính chính xác, kịp thời và phân tích các phương án khác nhau, kế toán quản trị giúp ban lãnh đạo đưa ra những lựa chọn tối ưu nhất cho kế hoạch ngắn hạn và dài hạn.
Tuân thủ các quy định pháp luật
Các nhân viên kế toán quản trị cần đảm bảo những hoạt động tài chính của doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật liên quan bao gồm thuế, kế toán,…. để tránh bị xử phạt theo quy định của nhà nước.
Báo cáo tài chính
Các công việc về báo cáo tài chính của nhà kế toán quản trị bao gồm lập các báo cáo tài chính định kỳ như báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo chuyển lưu tiền tệ, báo cáo bảng cân đối kế toán,…
Không dừng lại ở đó, vai trò kế toán quản trị còn có thể tham gia vào các hoạt động khác của doanh nghiệp như:
- Phân tích thị trường: Thực hiện các nghiên cứu thị trường và cung cấp thông tin về xu hướng thị trường, đối thủ cạnh tranh,… từ đó hỗ trợ xây dựng kế hoạch phát triển doanh nghiệp vững mạnh.
- Đào tạo và hướng dẫn: Những người làm kế toán quản trị có kinh nghiệm có thể thực hiện các công việc đào tạo, hướng dẫn về các quy trình tài chính và nghiệp vụ kế toán liên quan.
- Quản lý dự án: Các công việc bao gồm lập kế hoạch, theo dõi, đánh giá hiệu quả các dự án đầu tư của doanh nghiệp.
Kỹ năng cần có của kế toán quản trị
Để trở thành một kế toán quản trị chuyên nghiệp, bạn cần nắm vững những kỹ năng dưới đây:
- Kiến thức và hiểu biết về kế toán chi phí: Một kế toán quản trị xuất sắc cần có kiến thức sâu về kế toán chi phí và khả năng phân tích chi tiết các khoản mục chi phí. Họ tối ưu hóa chi phí, tăng lợi nhuận và hiểu rõ các quy định thuế, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và giảm thiểu rủi ro thuế.
- Hiểu biết thấu đáo về các nguyên tắc thuế: Đây là kỹ năng quan trọng của kế toán quản trị, giúp đảm bảo tuân thủ pháp luật, tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Với kiến thức này, họ lập kế hoạch thuế hiệu quả, tư vấn lãnh đạo và giúp doanh nghiệp đạt lợi thế cạnh tranh trong môi trường kinh doanh thay đổi.
- Nhạy bén trong kinh doanh: Kế toán quản trị cần hiểu rõ hoạt động kinh doanh để liên kết số liệu tài chính với thực tế, giúp phân tích sâu sắc và giá trị. Họ nhạy bén nhận ra cơ hội, rủi ro và kịp thời cảnh báo lãnh đạo. Với sự am hiểu, họ đề xuất giải pháp sáng tạo nhằm cải thiện hiệu quả, giảm chi phí, và tăng lợi nhuận.
- Có năng khiếu về toán học và các con số: Kế toán quản trị làm việc với lượng lớn dữ liệu số, nên năng khiếu toán học giúp họ phân tích, so sánh, và đánh giá dữ liệu nhanh chóng, chính xác. Kỹ năng này còn hỗ trợ trong việc lập báo cáo tài chính phức tạp và xây dựng mô hình tài chính rõ ràng, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả.
Mức lương ngành kế toán quản trị
Ngành kế toán quản trị từ lâu đã được xem là một trong những lĩnh vực có mức thu nhập ổn định và tiềm năng phát triển cao. Theo thống kê từ các trang tuyển dụng, mức lương trung bình của một kế toán quản trị dao động từ 12 đến 17 triệu đồng mỗi tháng.
Con số này có thể còn cao hơn nữa đối với những ứng viên có kinh nghiệm làm việc lâu năm và làm việc tại các doanh nghiệp lớn, quy mô. Cụ thể, những chuyên gia kế toán quản trị với trình độ cao và kinh nghiệm dày dặn có thể nhận được mức lương từ 15 đến 20 triệu đồng hoặc thậm chí còn cao hơn tùy thuộc vào năng lực và đóng góp của họ cho doanh nghiệp.
Ngành kế toán quản trị không chỉ có mức lương hấp dẫn mà còn mở ra nhiều cơ hội thăng tiến. Với kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn vững chắc, kế toán quản trị có thể đảm nhận những vị trí quản lý cấp cao như trưởng phòng kế toán, giám đốc tài chính… đi kèm với mức lương và quyền lợi hấp dẫn.
Bài viết trên Liên Việt đã chia sẻ đến bạn đọc tất tần tật về thông tin về ngành kế toán quản trị từ A – Z. Hy vọng với những thông tin hữu ích này sẽ là yếu tố then chốt giúp nhà quản lý hoạch định công việc giám sát, điều hành doanh nghiệp một cách hiệu quả nhất. Đừng quên theo dõi blogs tin tức tại Liên Việt để cập nhật những kiến tức bổ ích về nghiệp vụ kế toán.