Trong các cơ quan của Bộ và các cơ quan ngang Bộ, thứ trưởng là người nắm giữ vị trí khá quan trọng chỉ sau Bộ trưởng. Vậy thứ trưởng là gì? Thứ trưởng là ai? Chúng ta cùng Liên Việt tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.
1 Thứ trưởng là gì? Thứ trưởng là cán bộ hay công chức?
Trong bộ máy cơ cấu nhà nước Việt Nam, Thứ trưởng đóng vai trò quan trọng trong Bộ hoặc các cơ quan ngang Bộ. Cụ thể:
Khái niệm chức vụ thứ trưởng là gì?
Chức vụ Thứ trưởng là một vị trí hỗ trợ Bộ trưởng trong việc thực hiện các nhiệm vụ được giao, cụ thể là một hoặc một số công việc do Bộ trưởng phân công. Người giữ chức vụ Thứ trưởng chịu trách nhiệm về các nhiệm vụ đó trước Bộ trưởng và trước pháp luật. Thứ trưởng không kiêm nhiệm vai trò người đứng đầu các tổ chức, đơn vị thuộc Bộ, trừ một số trường hợp đặc biệt.
Trong trường hợp Bộ trưởng vắng mặt, một Thứ trưởng có thể được ủy quyền thay mặt Bộ trưởng để điều hành công việc và giải quyết các vấn đề của Bộ.

Thứ trưởng là cán bộ hay công chức?
Theo quy định tại Điều 5 Nghị định 06/2010/NĐ-CP, Thứ trưởng và các chức danh, chức vụ tương đương trong Bộ, cơ quan ngang Bộ được xếp vào diện công chức. Cụ thể, công chức trong Bộ bao gồm Thứ trưởng, các cấp trưởng, cấp phó, cũng như những người làm việc tại các văn phòng, vụ, thanh tra và các tổ chức khác không phải là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ, cơ quan ngang Bộ.
2 Điều kiện để giữ chức vụ thứ trưởng theo quy định
Theo Thông tư 12/2022/TT-BNV, để giữ chức vụ Thứ trưởng, một cá nhân cần đáp ứng các tiêu chuẩn về trình độ đào tạo, kiến thức bổ trợ, kinh nghiệm công tác và phẩm chất cá nhân. Dưới đây là những điều kiện chính mà một Thứ trưởng cần phải có:
Điều kiện | Yêu cầu cụ thể |
Trình độ đào tạo |
|
Kiến thức bổ trợ |
|
Kinh nghiệm (thành tích công tác) | Đã đảm nhiệm và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở một trong các chức vụ lãnh đạo, quản lý cấp Tổng cục trưởng và tương đương, Phó Tổng cục trưởng và tương đương thuộc Bộ, Vụ trưởng và tương đương thuộc Bộ hoặc Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh và tương đương. |
Phẩm chất cá nhân |
|
Các yêu cầu khác |
|
3 Nhiệm vụ của chức vụ thứ trưởng là gì?
Theo Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông tư 12/2022/TT-BNV, Thứ trưởng có các nhiệm vụ chính như sau:
Nhiệm vụ, mảng công việc | Công việc cụ thể |
Tham gia lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành một số ngành, lĩnh vực, chuyên ngành công tác theo phân công của Bộ trưởng |
|
Tham gia các Hội đồng, Ban chỉ đạo | Thực hiện nhiệm vụ trong các Hội đồng, Ban chỉ đạo theo phân công cụ thể từ Bộ trưởng. |
Thực hiện chế độ hội họp |
|
Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch công tác | Xây dựng kế hoạch công tác năm, quý, tháng, tuần cho bộ phận được phân công phụ trách. |
Thực hiện các nhiệm vụ khác | Thực hiện các nhiệm vụ khác do Bộ trưởng giao. |
4 Quyền hạn của thứ trưởng
Theo Phụ lục VI ban hành kèm theo Thông tư 12/2022/TT-BNV, Thứ trưởng có quyền hạn như sau:
Quyền hạn trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ
- Thứ trưởng có quyền tự quyết định phương pháp thực hiện công việc được giao.
- Thứ trưởng có thẩm quyền quyết định các vấn đề cụ thể trong phạm vi công việc được phân công, phù hợp với quy chế làm việc của Bộ.
- Thứ trưởng có quyền thay mặt Bộ trưởng ký các văn bản liên quan đến công tác chuyên môn trong phạm vi nhiệm vụ được giao.
- Thứ trưởng có quyền trao đổi thông tin và nghiệp vụ chuyên môn với các cơ quan liên quan như Bộ, ban, ngành Trung ương và các Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Thứ trưởng được cung cấp các thông tin về chỉ đạo điều hành từ Bộ, cơ quan ngang Bộ liên quan đến nhiệm vụ được giao.
- Thứ trưởng có quyền tham gia các cuộc họp liên quan đến công tác của Bộ và các cơ quan bên ngoài khi có sự phân công của Bộ trưởng.
Quyền hạn trong quản lý cán bộ, công chức, viên chức
- Thứ trưởng có quyền quyết định giao nhiệm vụ cho Thủ trưởng các đơn vị thuộc Bộ, cơ quan ngang Bộ mà mình phụ trách.
Thứ trưởng đóng vai trò quan trọng trong việc thực thi các quyền hạn liên quan đến công tác chuyên môn và quản lý nhân sự, đảm bảo sự điều hành hiệu quả trong phạm vi công việc được phân công.

5 Trách nhiệm của người giữ chức vụ thứ trưởng
Thứ trưởng sẽ chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng về tất cả các nhiệm vụ được phân công. Và trách nhiệm cụ thể của Thứ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan ngang bộ được quy định cụ thể như sau:
- Chỉ đạo các đơn vị trong việc xây dựng chiến lược, quy hoạch, phát triển các dự án liên quan đến chính sách, phát lệnh, pháp luật;
- Kiểm tra, đôn đốc các đơn vị trong quá trình thực hiện các quy định, dự án, chính sách từ cấp trên đưa ra;
- Thường xuyên theo dõi ngành, đơn vị dưới sự chỉ đạo, phân công của các ngành tương ứng;
- Trong trường hợp cần giải quyết những vấn đề lớn, quan trọng và nhạy cảm, Bộ trưởng sẽ trực tiếp chỉ đạo. Khi đó Thứ trưởng sẽ hỗ trợ, báo cáo và xin ý kiến liên tục;
- Theo dõi tổng hợp chỉ đạo và hướng dẫn toàn ngành về chuyên môn cụ thể nào đó;
- Quán xuyến hoạt động tổng thể của Bộ nhằm xử lý những vấn đề phát sinh trên cơ sở được Bộ phân công. Các Thứ trưởng phải phối hợp với Bộ trưởng để hoàn thành nhiệm vụ và tuân thủ Quy chế làm việc của Bộ.
6 Một số câu hỏi thường gặp về thứ trưởng
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp và câu trả lời về thứ trưởng để mọi người tham khảo:
Thứ trưởng là cấp gì?
Thứ trưởng là cấp phó của Bộ trưởng hoặc Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ. Thứ trưởng giúp Bộ trưởng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý các ngành, lĩnh vực công tác cụ thể theo phân công. Thứ trưởng chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng và pháp luật về các nhiệm vụ được giao.
Chức vụ thứ trưởng do ai bầu lên?
Chức vụ Thứ trưởng được bổ nhiệm bởi Thủ tướng Chính phủ. Bộ sẽ có trách nhiệm trình Thủ tướng Chính phủ quyết định việc bổ nhiệm người giữ chức vụ Thứ trưởng trong các cơ quan thuộc Bộ hoặc cơ quan ngang Bộ.
Thứ trưởng với bộ trưởng ai lớn hơn?
Bộ trưởng là người đứng đầu của một Bộ hoặc cơ quan ngang Bộ, có quyền quyết định các chính sách và điều hành toàn bộ công tác trong Bộ. Thứ trưởng là cấp phó, giúp Bộ trưởng điều hành một số mảng công việc theo phân công. Vì vậy, Bộ trưởng có vai trò cao hơn Thứ trưởng trong cơ cấu lãnh đạo của Bộ.

7 Kết luận
Trên đây là những thông tin chia sẻ về chức vụ Thứ trưởng và các quyền hạn, nhiệm vụ liên quan. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về vai trò và trách nhiệm của người giữ chức vụ Thứ trưởng trong hệ thống quản lý nhà nước hiện nay.