Trẻ sơ sinh bị ho là hiện tượng thường gặp nhưng không thể chủ quan, triệu chứng ho kéo dài có thể dẫn đến nhiều biến chứng nặng đến sức khỏe của trẻ. Bài viết dưới đây của Liên Việt Education sẽ giúp bạn tổng hợp các các cách trị ho cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả nhanh chóng. Hãy cùng tìm hiểu!
1 Cách trị ho cho trẻ sơ sinh an toàn hiệu quả
Trẻ sơ sinh rất dễ bị cảm lạnh, viêm mũi họng do nhiễm siêu vi, từ đó gây nên tình trạng ho. Dưới đây là một số cách trị ho cho trẻ sơ sinh tại nhà tốt nhất, phù hợp với từng tình trạng ho mà trẻ đang gặp phải.
Dùng máy tạo độ ẩm hoặc xông hơi
Xông hơi giúp làm ẩm và làm sạch đường hô hấp khỏi các chất kích thích gây ho khan. Tương tự, ta có thể sử dụng máy phun sương hoặc thiết bị tạo độ ẩm đặt trong phòng ngủ để làm ẩm không khí, từ đó hỗ trợ giúp giảm tình trạng ho khan cho trẻ.
Lưu ý, khi sử dụng các loại máy xông hơi, cần thay nước hàng ngày và vệ sinh thiết bị sạch sẽ. Điều này sẽ tránh khả năng sinh sôi của các loại vi khuẩn và nấm mốc do điều kiện ẩm gây nên.
Hút mũi cho trẻ
Trẻ bị ho thường đi kèm với sự xuất hiện của đờm. Đờm có thể ở cuống phổi, cây phế quản hay các xoang mũi và khoang miệng… làm tắc nghẽn và khiến đường thở bị cản trở. Lúc này, trẻ sẽ có dấu hiệu khò khè và gặp khó khăn trong hô hấp.
Một trong các cách trị ho cho trẻ em tại nhà nhanh chóng và đơn giản nhất là hút mũi lấy dịch đờm ra ngoài. Có hai phương pháp hút mũi cho trẻ phổ biến là hút mũi bằng ống bơm và hút mũi bằng dụng cụ:
Cách 1: Hút mũi bằng ống bơm
- Bước 1: Đặt đầu trẻ nằm nghiêng một bên, nhỏ 1 – 2 dung dịch nhỏ mũi (nước muối sinh lý) và giữ cho dung dịch trong mũi trẻ khoảng 10 giây.
- Bước 2: Đặt bé nằm sao cho phần đầu bé luôn thấp hơn chân, giữ yên tư thế khoảng 2 – 3 phút để dung dịch đi sâu vào mũi bé. Hiện tượng nghẹt mũi sẽ giảm dần và bé có thể tự thở dễ dàng hơn. Sau vài phút, nếu vẫn thấy trẻ còn khò khè thì có thể lặp lại bước nhỏ nước muối sinh lý.
- Bước 3: Bóp ống bơm lại để đẩy bớt không khí ra, sau đó đặt ống bơm trước mũi bé sao cho đầu mũi được bịt kín bởi đầu ống bơm. Nhẹ nhàng thả tay đang bóp ống ra để tạo lực hút đưa chất nhầy trong mũi bé ra ngoài. Chú ý không đưa ống bơm vào quá sâu tránh làm tổn thương mũi trẻ.
Sau khi thực hiện 5 – 10 phút mà bé vẫn còn nghẹt thì có thể thực hiện lại cách trị ho cho trẻ sơ sinh bằng phương pháp hút mũi thêm lần nữa.
Cách 2: Hút mũi bằng dụng cụ chữ U
- Bước 1: Đặt đầu hút của dụng cụ trước mũi em bé. Cho đầu vòi lớn vào mũi trẻ, đầu thon còn lại nối với một ống hình trụ dài (là nơi chứa chất nhầy từ mũi bé sau khi hút ra).
- Bước 2: Đặt miệng lên đầu hút còn lại của dụng cụ hút, chú ý hút mạnh một chút sẽ lấy ra được nhiều dịch mũi cho bé hơn. Thiết kế đặc biệt của dụng cụ này giúp bạn yên tâm không sợ hút phải dịch nhầy vào miệng.
- Bước 3: Sau khi hút mũi cho bé cần vệ sinh lại dụng cụ hút bằng nước muối sinh lý, nước ấm hoặc dung dịch sát khuẩn.
Cho trẻ bú hoặc uống nhiều chất lỏng
Một trong các cách trị ho có đờm ở trẻ sơ sinh tốt nhất là cho bé bú thường xuyên. Sữa mẹ sẽ cung cấp cho em bé lượng chất lỏng cần thiết để làm loãng chất nhầy, loại bỏ đờm ra khỏi cơ thể dễ dàng hơn, từ đó thuyên giảm tình trạng ho ở trẻ.
Ngoài ra, sữa mẹ còn là nguồn dinh dưỡng dồi dào giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại tác nhân các bệnh như cảm lạnh ở bé.
Bổ sung chất lỏng như sữa mẹ hay sữa ngoài giúp mang lại cảm giác mát và xoa dịu cổ họng, giúp bé dễ chịu hơn sau những cơn ho.
Cách trị ho có đờm cho trẻ sơ sinh bằng kỹ thuật vỗ lưng cho trẻ
Vỗ rung long đờm là một cách trị ho có đờm cho trẻ sơ sinh cho hiệu quả tức thì. Sau đây là hướng dẫn kỹ thuật vỗ rung long đờm cho trẻ nhỏ:
- Đặt bé nằm nghiêng trên giường cứng, không gối đầu.
- Dùng khăn bông mềm kê dưới mông trẻ sao cho phần mông dốc tạo với phần đầu thành một góc khoảng 15 độ.
- Chụm bàn tay lại và vỗ liên tục trên lưng bé trong vòng 3 phút. Vỗ từ đoạn đáy phổi hướng về phía cổ em bé. Chú ý: Ta khum bàn tay lại và vỗ rung chứ không được đập cả bàn tay lên lưng bé.
- Sau khi vỗ lưng được 3 phút, bế trẻ trên tay ở tư thế an toàn, day nhẹ ngón tay vào cổ bé để gây ho. Khi bé ho làm bật được đờm ra ngoài là thành công, lúc này con sẽ thở dễ chịu hơn.
- Ta chỉ nên thực hiện kỹ thuật vỗ rung long đờm khi bé đói để tránh bị ói thức ăn ra ngoài.
Nâng cao đầu giường của trẻ
Để trẻ ngủ trong tư thế ngẩng cao đầu giúp giảm lượng chất nhầy đọng lại ở phía sau cổ họng trẻ. Đối với các bé từ 1 tuổi trở lên, ta nên kê một chiếc gối dưới đầu để tạo độ nghiêng khi bé nằm. Đối với các em bé nhỏ tuổi hơn, ta có thể đặt một khăn cuộn dưới đệm khoảng 30 độ để nâng đầu bé khi ngủ.
Giữ cho trẻ ấm áp
Giữ ấm không chỉ giúp phòng ngừa bệnh cảm lạnh ở trẻ mà còn là cách trị ho trẻ sơ sinh đơn giản. Người lớn nên chú ý giữ ấm cho trẻ đặc biệt ở khu vực lòng bàn chân, lưng và ngực em bé.
Để hiệu quả giữ ấm tốt hơn, đồng thời làm giảm tình trạng ho ở trẻ nhỏ, ta có thể thoa dầu giữ ấm cho em bé.
Lòng bàn chân là nơi có nhiều dây thần kinh và mạch máu chạy qua. Khi thoa dầu cho bé nên massage nhẹ nhàng, tập trung áp lực nhẹ tại huyệt dũng tuyền (ở khoảng giữa lòng bàn chân bé).
Thoa dầu giữ ấm còn là cách trị ho cho trẻ tại nhà hữu hiệu. Khi bé bị nghẹt mũi và khó thở, ta có thể lấy dầu thoa nhẹ lên lưng và ngực bé. Thực hiện massage nhẹ nhàng cho bé theo hình cánh quạt (hướng từ sống lưng ra hai bên).
2 Tham khảo cách trị ho dân gian cho trẻ sơ sinh
Bên cạnh việc sử dụng các phương pháp hiện đại để trị ho cho bé, còn một số phương pháp trị ho dân gian rất được tin dùng đến nay. Bạn có thể tham khảo:
Dùng quất với đường phèn
Sử dụng quất xanh với đường phèn (hoặc mật ong) có tác dụng chữa ho do nhiễm lạnh rất hiệu quả cho trẻ nhỏ. Cách thực hiện:
- Lấy từ 2 – 3 quả quất xanh, rửa sạch, cắt ngang, giữ nguyên cả vỏ và hạt. Đem quất đã cắt đi trộn với đường phèn (hoặc mật ong) rồi hấp cách thủy đến khi chín.
- Dằm cả phần vỏ quất sau đó bỏ hạt đi, để nguội rồi cho trẻ uống nhiều lần trong ngày. Có thể pha thêm chút đường vào nước quất để trẻ dễ uống hơn.
Hấp cách thủy chanh đào
Nước chanh mật ong có hiệu quả làm dịu cổ họng trong những ngày bị cảm và đau họng, có thể dùng cho cả người lớn và trẻ nhỏ bị ho. Công thức hấp chanh mật ong trị ho rất dễ làm, lại dễ uống. Chi tiết cách thực hiện như sau:
- Rửa sạch chanh rồi cắt thành từng lát, bỏ hạt. Sau đó cho chanh, gừng, mật ong và đường phèn vào bát đựng chanh.
- Hấp cách thủy trong khoảng 1 giờ trên lửa nhỏ, sau đó lấy ra để nguội, chắt nước để cho bé dùng khi ho.
Hấp cách thủy là hẹ
Lá hẹ có tác dụng rất tốt trong việc trị ho, trị cảm và sốt sổ mũi. Đặc biệt, hẹ rất lành tính nên được coi là cách trị ho hiệu quả cho trẻ em. Cách làm cực kỳ đơn giản, cho 5 – 10 lá hẹ sạch và đường phèn vừa đủ đi hấp cách thủy.
Cho trẻ uống 2 lần/ngày, mỗi lần khoảng 1 thìa cà phê là có thể giúp bé làm dịu ngay cơn ho.
3 Một số dấu hiệu trẻ bị ho cần đi khám bác sĩ
Các cách trị ho cho trẻ sơ sinh tại nhà chỉ hữu hiệu khi bé bị ho nhẹ và nguyên nhân chủ yếu do thời tiết. Trong trường hợp trẻ ho trở nặng hoặc ho do có bệnh nền sẵn thì người nhà cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Dưới đây là một số dấu hiệu trẻ nhỏ bị ho cần được đi khám bác sĩ!
Trẻ khó thở
Em bé có biểu hiện khó thở, thở nhanh hoặc thở gấp kèm với ho. Đây có thể là dấu hiệu bé bị nhiễm trùng đường hô hấp, cần đưa bé đến cơ sở y tế để kiểm tra.
Trẻ bị sốt
Khi trẻ ho và đi kèm sốt cao (trên 38 độ) thì khả năng cao bé đang bị nhiễm trùng và cần được can thiệp y tế kịp thời.
Trẻ có vẻ lờ đờ hoặc li bì
Bị ho có thể ảnh hưởng đến khả năng ăn uống của bé, khiến trẻ trở nên lờ đờ, uể oải. Để tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng sức khỏe tổng thể của bé. Vì vậy, cha mẹ nên đưa con đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Trẻ có dấu hiệu mất nước
Nếu trẻ bị ho và có biểu hiện cơ thể mất nước thì người nhà cần đưa bé đến cơ sở y tế nhanh chóng. Biểu hiện trẻ mất nước dễ thấy là tình trạng mệt mỏi, đi tiểu ít hơn so với bình thường, khóc không ra nước mắt và nhịp tim tăng nhanh.
Ho kéo dài hơn hai tuần
Trẻ sơ sinh bị ho kéo dài hơn hai tuần thì cần được thăm khám. Tình trạng ho kéo dài có thể là dấu hiệu của các bệnh cảm lạnh, viêm phổi, ho gà hay một vài bệnh lý khác.
Cơ thể trẻ sơ sinh còn non yếu và rất dễ chịu ảnh hưởng xấu từ các bệnh lý nhỏ như ho, sổ mũi. Hy vọng các cách trị ho cho trẻ sơ sinh hiệu quả và an toàn do Liên Việt tổng hợp sẽ giúp ích cho cha mẹ trong quá trình trị ho tại nhà cho con. Bố mẹ đừng quên đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế gần nhất khi phát hiện bé có dấu hiệu bất thưởng nhé!